تراکئوستومی چیست؟
تراکئوتومی یا تراکئوستومی یک جراحی باز است که از طریق گردن به داخل نای ایجاد میشود تا اجازه دسترسی مستقیم به مجرای تنفسی ایجاد شود و معمولا در اتاق عمل تحت بیهوشی عمومی انجام شود. لوله معمولا از طریق این سوراخ برای ایجاد یک راه هوایی و حذف ترشحات از ریهها قرار میگیرد و تنفس از طریق لوله تراکئوستومی انجام میشود و نه از طریق بینی و دهان. اصطلاح “تراکئوتومی” به برش درون نای اشاره میکند که یک شکاف موقت یا دائمی ایجاد میکند که “تراکئوستومی” نامیده میشود. اصطلاحات گاهی اوقات به طور متناوب استفاده میشود.
دلایل استفاده از تراکئوستومی چیست؟
تراکئوستومی معمولا به یکی از سه دلیل انجام میشود:
- برای بایپس کردن راه هوایی فوقانی
- تمیز کردن و حذف ترشحات از راه هوایی
- انتقال راحت و آسوده اکسیژن به ریهها
تمام تراکئوستومیها به علت عدم دسترسی هوا به ریه انجام میشود. دلایل زیادی وجود دارد که چرا هوای کافی به ریهها نمیرسد.
مشکلات راه هوایی که ممکن است نیاز به تراکئوستومی داشته باشند عبارتند از:
- تومورها، مانند هیستوپاتیک کیستیک
- لارنگکتومی
- عفونت، مانند اپیگلوتیت یا کروپ
- تنگی سابگلوتیک
- بافت سابگلوتیک
- تراکئومالاسیا
- فلج تارهای صوتی (VCP)
- آسیبهای حنجره یا اسپاسم
- اختلالات مادرزادی راه هوایی
- زبان بزرگ یا فک کوچک که مسدود کننده راه هوایی است
- سندروم Treacher Collins و Syndromes Pierre Robin
- صدمات شدید گردن یا دهان
- سوختن راه هوائی از استنشاق مواد خورنده، دود یا بخار سوزاننده
- آپنه انسدادی خواب
- انسداد بدن خارجی
مشکلات ریه که ممکن است نیاز به تراکئوستومی داشته باشند عبارتند از:
- نیاز به حمایت طولانی مدت تنفسی، مانند دیسپلازی برونکوپلاستی (BPD)
- بیماریهای ریوی مزمن برای کاهش فضای مرده آناتومیک
- آسیب دیواره قفسه سینه
- اختلال عملکرد دیافراگم
سایر دلایل استفاده از تراکئوستومی عبارتند از:
- بیماریهای عصبی عضلانی فلج و یا تضعیف عضلات سینه و دیافراگم
- آسپیراسیون مربوط به مشکلات عضلانی یا حسی در گلو
- شکستگی مهرههای گردنی با آسیب نخاعی
- بیهوشی بلند مدت یا کما
- اختلالات کنترل تنفسی مانند hypoventilation مرکزی مادرزادی یا آپنه مرکزی
- جراحی صورت و سوختگی صورت
- آنافیلاکسی (واکنش شدید آلرژیک)
عوارض و خطرات تراکئوستومی چیست؟
همانند هر جراحی، برخی از خطرات مربوط به تراکئوتومی وجود دارد. با این حال، عفونتهای جدی نادر است.
عوارض زودهنگام که ممکن است در طی مراحل تراکئوستومی یا به زودی پس از آن رخ دهد عبارتند از:
- خونریزی
- گیر افتادن هوا در اطراف ریهها (پنوموتوراکس)
- گیر افتادن هوا در لایههای عمیقتر قفسه سینه (پنومومیدیویستین)
- گیر افتادن هوا زیر پوست در اطراف تراکئوستومی (آمفیزم زیر جلدی)
- آسیب به لوله بلع (مری)
- آسیب به عصب که باعث تحریک طنابهای صوتی میشود (عصب حنجره عصبی)
لوله تراکئوستومی میتواند توسط لختههای خون، مخاط و یا فشار دیوارههای مجرای تنفسی مسدود شود. از بین بردن موانع میتواند از ساکشن، هوای مرطوب و انتخاب لوله تراکئوستومی مناسب انجام شود.
میتوان از بسیاری از این عوارض اولیه اجتناب کرد و یا به طور مناسب با جراحان با تجربه ما در یک مرکز بیمارستان تماس داشت. در طول زمان، سایر عوارض ناشی از جراحی ممکن است بروز کند.
عوارضی که بعدها ممکن است رخ دهد درحالیکه لوله تراکئوستومی وجود دارد عبارتند از:
- حذف تصادفی لوله تراکئوستومی (از بین رفتن کانال به صورت تصادفی)
- عفونت در داخل نای و اطراف لوله تراکئوستومی
- به علت تعدادی از دلایل از جمله فشار لوله، باکتریهایی که باعث عفونت و ایجاد زخم بر روی بافت میشوند یا اصطکاک یک لوله که بیش از حد حرکت میکند، مجرای تنفسی ممکن است آسیب ببیند.
معمولا اگر مراقبت کننده اطلاعاتی در مورد چگونگی مراقبت از محل تراکئوستومیداشته باشد، معمولا از این عوارض جلوگیری میشود و یا به سرعت انجام میشود.
عوارض جانبی بلندمدت که ممکن است پس از مدت زمان طولانی وجود تراکئوستومی رخ دهد عبارتند از:
- تنفس (فرسایش) از طریق نای در برابر لوله (تراکئوماکلاسیک)
- ایجاد یک اتصال کوچک از نای (مجرای تنفسی) به مری (لوله بلع) به نام فیستول ترشحات مری
- پیشگیری از بروز (بافت دانه) که ممکن است قبل از حذف لوله نای با جراحی برداشته شود.
- تنگ شدن یا بسته شدن راه هوایی فوقانی محل تراکئوستومی، احتمالا نیاز به یک روش جراحی اضافی برای تعمیر آن دارد
- پس از برداشتن لوله تراکئوستومی، ممکن است حفره به خودی خود بسته نشود. لولههایی که به مدت ۱۶ هفته یا بیشتر باقی میمانند احتمال بیشتری برای نیاز به جراحی به منظور بسته شدن دارند
یک محل تراکئوستومیتمیز، مراقبت از لولههای تراکئوستومی و بررسی منظم راه هوایی توسط یک متخصص گوش و حلق و بینی باید میزان بروز هر یک از این عوارض را به حداقل برساند.
گروههای با ریسک بالا
خطرات مرتبط با تراکئوستومیدر گروههای زیر بیشتر است:
- کودکان، به خصوص نوزادان
- سیگاریها
- مصرف کنندگان الکل
- بیماران دیابتی
- بیماران مبتلا به ایمنی
- افراد مبتلا به بیماریهای مزمن یا عفونتهای تنفسی
- افرادی که استروئیدها یا کورتیزون مصرف میکنند
انواع لولههای تراکئوستومی
یک لوله تراکئوستومی (تراک) یک لوله منحنی است که به یک استوما تراکئوستومی (سوراخ ایجاد شده در گردن و مجرای تنفسی) وارد شده است. انواع مختلفی از لولههای تراکئوستومی وجود دارد که در برخی از ویژگیهای خاص برای اهداف مختلف متفاوت هستند. اینها توسط شرکتهای مختلف تولید میشوند. با این حال، نوع خاصی از لوله تراکئوستومی بدون توجه به اینکه کدام شرکت آنها را تولید میکند، یکسان خواهد بود.
لوله تراکئوستومی رایج شامل سه بخش است: کانول خارجی با فلنج (صفحه گردن)، کانول داخلی و یک اورتاتور. کانول بیرونی لوله بیرونی است که تراکئوستومیرا باز نگه میدارد. صفحه گردن از دو طرف لوله بیرونی گسترش مییابد و دارای سوراخهایی است تا به وسیله پارچه گردن به اطراف گردن متصل شود.
کانول داخلی درون کانول بیرونی قرار میگیرد و دارای یک قفل برای جلوگیری از بیرون آمدن آن است که برای تمیز کردن، جابجا میشود. برای قرار دادن یک لوله تراکئوستومی از اورتاتور استفاده میشود. این ابزار در داخل لوله قرار میگیرد تا یک سطح صاف را فراهم کند که لوله تراکئوستومیرا هنگام ورود به آن هدایت میکند.
انواع مختلفی از لولههای تراکئوستومی وجود دارد و بیمار باید لولهای را که متناسب با نیازهایش است را استفاده کند. فرکانس تغییرات این لولهها بستگی به نوع لوله دارد و ممکن است در ماههای زمستان یا تابستان تغییر کند. استفادهکنندگان باید برای مشاوره به پزشکان متخصص و یا تولید کنندگان مراجعه کنند.
medicraz.com