یکی از بیماری هایی که گاهی به طور جدی نوزاد و والدین او را دچار مشکل می کند، زردی است. به طور کلی بیش از 70درصد نوزادان در روزهای اولیه تولد با این بیماری دست به گریبان می شوند که نشانگر شایع بودن آن در نوزادان است و این آمار در نوزادانی که پیش از موعد متولد شده اند به حدود 80 درصد می رسد.
زردی در کودکان شامل بی رنگ یا زرد شدن پوست بدن و چشم ها می شود. بی رنگی و زردی پوست و چشم در این حالت در نتیجه بالا رفتن میزان ماده زرد رنگی به نام بیلی روبین در خون است و باعث تجمع این ماده در زیر پوست و زرد شدن آن می شود که اغلب این رنگ پریدگی و زردی تا بالای قفسه سینه ادامه پیدا می کند.
علل بروز زردی:
علت بروز این زردی تجزیه بیشتر گلبولهای قرمز و تولید مادهای به نام بیلی روبین است.
نکته حائز اهمیت آن است که در نوزادان این ماده به آسانی از سد مغزی – خونی عبور می کند و موجب آسیب سلولهای مغزی میگردد که در آینده خود را به صورت عقبماندگی ذهنی و معلولیتهای حرکتی و ناشنوایی نشان میدهد. بنابراین زردی نوزاد از مواردی است که باید آن را جدی تلقی کرد و حتما درمان نمود.
زردی معمولا از سر و صورت شروع شده و با افزایش سطح بیلی روبین به سمت اندامها انتشار مییابد. زردی چهره نشانه وجود ۵ میلیگرم و زردی تا اواسط شکم نشانه ۱۰ تا ۱۵ میلیگرم و زردی اندام و کف دست و پا نشانه وجود ۲۰ میلی گرم بیلی روبین در دسیلیتر خون است.
چگونه متوجه زردی نوزادان شویم
زردی در نوزادان از همان روزهای اولیه تولد آغاز می شود. علائم آن معمولا با زردی پوست و گاهی چشم ها بروز می کند. زردی ابتدا تنها صورت را دربرمی گیرد ولی رفته رفته قفسه سینه، ناحیه شکم، پاها و کف پا و اندام های تحتانی را نیز درگیر می کند زردی در نوزادان گاهی باعث خستگی مفرط و سوءتغذیه می شود. نوزادانی که در 24 ساعت اول پس از تولد دچار این علائم می شوند، باید حتما تحت آزمایش میزان بیلی روبین قرار بگیرند. البته برای احتیاط بهتر است طی 5 روز اول تولد، کودک تحت بررسی قرار گیرد تا از عدم ابتلا به زردی در او مطمئن شوید.
زردی ناشی از شیر مادر:
زردی در برخی نوزادان ممکن است بر اثر استفاده از شیر مادر باشد. 2 گروه از نوزادان هستند که با خوردن شیر مادر به زردی مبتلا می شوند. گروه اول بیشتر نوزادان مادرانی هستند که به طریق سزارین وضع حمل کرده اند و زردی به دلیل کم بودن شیر مادر و در روزهای اولیه تولد ایجاد می شود. در این حالت چنانچه تغذیه با شیر مادر استمرار داشته باشد، رفته رفته شیر مادر بیشتر و کمبود کالری نوزاد جبران می شود و همچنین حرکات روده او بهتر شده و زردی از بین می رود، در نوع دوم، زردی نوزاد معمولا از هفته دوم تولد آغاز می شود و علت آن می تواند موادی باشد که در شیر وجود داشته و باعث غیرفعال کردن آنزیم های کبدی و روده ای نوزاد می شود که این موضوع مواد صفراوی را باز جذب می کند. درواقع این مشکل به خاطر رشد ناکافی روده و کبد نوزاد رخ می دهد.
در این مورد هم پزشکان توصیه می کنند که تغذیه نوزاد با شیر مادر را ادامه دهید و چنانچه به علت شدت زردی، نیاز به تعویض خون نوزاد باشد، پزشک توصیه می کند که حداکثر 48 ساعت شیر مادر را قطع و از شیر خشک یا شیر دوشیده شده برای تغذیه کودک استفاده کنید. البته پس از رفع زردی، مجددا باید تغذیه با شیر مادر را از سر گرفت.
چگونه زردی درمان می شود؟
اگر به نظر می رسد کودکتان مبتلا به زردی شده است، پزشکتان ممکن است تستهایی برای اندازه گیری سطح بیلی روبین خون و لزوم شروع درمان برای او انجام دهد. اگر نوزاد رسیده بدنیا آمده باشد و از سایر جهات سالم باشد، بیشتر پزشکان درمان را تا زمانی که سطح بیلی روبین خون به بیش از 20 میلی گرم در دسی لیتر برسد شروع نمی کنند. از اوائل دهه 1970 تا کنون زردی با فوتوتراپی درمان می شود، پدیده ای که در آن نوزادان در معرض نور فلورسنت قرار می گیرند. این نور مولکولهای بیلیروبین اضافی را می شکند و دفع آنها را توسط کبد نوزاد تسهیل می کند. کودک بصورت بدون لباس معمولا برای یک یا دو روز زیر نور قرار می گیرد و چشمانش با یک ماسک محافظ بسته می شود.
اگر سطح بیلی روبین کودکتان نیازی به فوتوتراپی ندارد، می توانید با قرار دادن وی در معرض نور آفتاب در اوائل روز یا بعد از ظهر به او کمک کنید.
اگر کودکتان بیماریهای نادر ناسازگاری گروه خونی داشته باشد و مقدار بیلیروبین به مقادیر خطرناک برسد، ممکن است حتی نیاز به تعویض خون داشته باشد. تست خونی Rh که در زمان تولد برای تشخیص ناسازگاری Rh انجام داده اید، شما را با دقت زیاد از احتمال وجود ناسازگاری خونی مادر و کودک آگاه می کند. برای پرهیز از این امر آمپول های ضد آنتی بادی D یا روگام به شما تزریق خواهد شد.
منبع :www.ninisite.com