اختلال بلع چیست؟
اختلال بلع (Dysphagia) به مشکلی در فرآیند بلع غذا، مایعات یا حتی بزاق گفته می‌شود که ممکن است در مراحل مختلف بلع (دهانی، حلقی یا مری) رخ دهد. این اختلال می‌تواند ناشی از عوامل عصبی، ساختاری یا عضلانی باشد و ممکن است به صورت موقتی یا دائمی بروز پیدا کند. اختلال بلع می‌تواند خفیف یا شدید باشد و گاهی نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد.
اختلالات بلع
میزان شیوع اختلال بلع در جهان
مطالعات نشان می‌دهد که اختلال بلع شیوع بالایی در جهان دارد. به طور میانگین، حدود 22 درصد از جمعیت بالای 50 سال، درجاتی از اختلال بلع را تجربه می‌کنند. شیوع این اختلال در بیماران بستری در بیمارستان‌ها، سالمندان ساکن مراکز نگهداری و افرادی که از بیماری‌های عصبی مانند سکته مغزی یا پارکینسون رنج می‌برند، بسیار بیشتر است و ممکن است به 50 درصد یا حتی بیشتر برسد.
چه افرادی درگیر اختلال بلع می‌شوند؟
اختلال بلع می‌تواند در هر سنی رخ دهد اما در برخی گروه‌ها شایع‌تر است:
- بیماران مبتلا به سکته مغزی
- بیماران مبتلا به بیماری‌های نورولوژیک (مانند پارکینسون، ام‌اس و آلزایمر)
- افراد مبتلا به سرطان‌های سر و گردن
- سالمندان به دلیل ضعف عضلات بلع
- نوزادان نارس یا کودکانی با مشکلات مادرزادی
- افرادی که تحت عمل جراحی سر و گردن قرار گرفته‌اند
مشکلات افراد مبتلا به اختلال بلع
افراد مبتلا به اختلال بلع ممکن است با مشکلات مختلفی روبه‌رو شوند، از جمله:
- خفگی یا سرفه هنگام خوردن یا آشامیدن
- سوءتغذیه و کاهش وزن
- کم‌آبی بدن
- عفونت‌های ریوی (آسپیراسیون پنومونی)
- کاهش کیفیت زندگی
- اضطراب و افسردگی ناشی از مشکلات غذا خوردن در جمع
نقش آسیب‌شناسان گفتار و زبان در درمان اختلال بلع
آسیب‌شناسان گفتار و زبان (Speech and Language Pathologists) نقش مهمی در ارزیابی، تشخیص و درمان اختلال بلع دارند. این متخصصان با انجام ارزیابی‌های دقیق، وضعیت بلع بیمار را بررسی کرده و بر اساس نتایج به دست آمده، برنامه درمانی فردی برای هر بیمار طراحی می‌کنند. برخی از مداخلات آسیب‌شناسان گفتار و زبان عبارتند از:
- آموزش تمرینات تقویتی عضلات بلع
- ارائه راهکارهای جبرانی (مانند تغییر وضعیت بدن هنگام غذا خوردن)
- مشاوره در مورد تغییر رژیم غذایی (نرم کردن غذاها یا استفاده از مایعات غلیظ)
- همکاری با سایر اعضای تیم درمانی شامل پزشکان، پرستاران و متخصصان تغذیه برای ارائه درمان جامع
جمع‌بندی
اختلال بلع یکی از مشکلاتی است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. درمان به موقع و مناسب این اختلال نقش مهمی در جلوگیری از عوارض جدی مانند سوءتغذیه و آسپیراسیون پنومونی دارد. آسیب‌شناسان گفتار و زبان با دانش و تخصص خود می‌توانند نقش کلیدی در درمان اختلال بلع ایفا کنند. مراجعه به این متخصصان به صورت فردی یا در قالب تیم درمانی، نه تنها در بهبود کیفیت زندگی بیماران مؤثر است، بلکه می‌تواند از بروز عوارض تهدیدکننده زندگی جلوگیری کند. خانواده‌ها نیز با حمایت و همراهی مناسب، نقش مهمی در روند درمان و موفقیت برنامه‌های توانبخشی دارند.
جهت درمان اختلالات بلع بیماران بستری در منزل در شهر شیراز میتوانید با جناب آقای خضرایی به شماره 09014410104 تماس بگیرید .
خدمات بلع درمانی آقای خضرائی کمک زیادی به پدرم جهت بازگرداندن بلعشان پس از سکته مغزی کرد